به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری یاسوج سخنرانی علمی با عنوان " چگونگی ثبت فنوتیپ و شجره افراد در برنامه اصلاح نژاد " در تاریخ 16/07/1398 در محل سالن جلسات این مرکز توسط خانم دکتر محمودی برگزارگردید که چکیده آن به شرح ذیل می باشد:
چکیده:
فنوتیپ ها خصوصیات ظاهری یک موجود هستند که بر اساس ژنوم فرد و محیط زندگی او شکل می گیرد. در برنامه های بهبود ژنتیکی بسیار ضروری است این فنوتیپ ها با توجه به ارزش اقتصادی آنها به صورت دقیق ثبت و ضبط شوند، چرا که می توانند میزان موفقیت و پیشرفت ژنتیکی را در برنامه اصلاح نژاد نشان دهند. همچنین آگاهی از روابط شجره ای افراد در برنامه اصلاح نژاد به منظور کنترل لقاح، حفظ حداکثر تنوع ژنتیکی،کاهش همخونی، رشد حداکثری پیشرفت ژنتیکی صفات و ردیابی افراد در طول زنجیره تولید بسیار حایز اهمیت است. روش های متعددی برای ثبت سوابق شجره ای وجود داردکه ازآن جمله می توان به تگ گذاری افراد و بازسازی ارتباطلات فامیلی از طریق اطلاعات ژنتیکی اشاره نمود. این روشها هر کدام دارای مزایا و معایبی بوده و در نتیجه استفاده از آنها باید با دقت صورت پذیرد. تگ ها دارای انواع فبزیکی، شیمیایی و ژنتیکی بوده که انتخاب و کاربرد آنها به اندازه و رفاه ماهی، مدت زمان تگ گذاری و ماندگاری تگ بر روی بدن ماهی، خوانا بودن و دقت در سطح شناسایی فرد یا خانواده بستگی دارد. از انواع تگ های فیزیکی می توان به بریدن باله، خالکوبی و حکاکی کردن روی بدن، Peterson disk، Carline tag، Spaghetti tag، Dart tag ، تگ های سیمی کد گذاری شده، تگ های پلاستیکی میکرو، VIE tag و PIT tag اشاره کرد. تگ های شیمیایی، عناصر طبیعی کمیاب در آب مانند استرانسیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و مواد شیمیایی اضافه شده به محیط مثل کلسین هستند که به صورت حمام، تزریق مستقیم و یا اضافه نمودن به جیره، ماهی را نشاندار می کنند. همچنین با استفاده از DNA می توان روابط بین افراد را شناسایی و یا شجره ماهی را بازسازی نمود. نشانگرهای ژنتیکی به نقاطی از ژنوم که حاوی پلی مورفیسم یا تغییرات DNA درون و بین افراد بوده اطلاق می گردد و معمولا می تواناز مجموع اطلاعات چندین نشانگر برای شناسایی والدین و فرزندان کمک گرفت. جهت ارتباط دهی صحیح بین فنوتیپ و شجره، تگ گذاری فردی امکان ارتباط بهتر را فراهم می نماید. خواندن خودکار تگ ها به کمک دستگاه و یا ارتباط دادن اتومات لوله نمونه گیری یا لوله بارکددار با تگ استفاده شده در فرد برای افزایش دقت بسیار مهم است. ثبت تمام اطلاعات از جمله وزن ماهی، شماره تگ و بارکد نمونه باله همزمان درپایگاه داده ها سبب به حداقل رساندن میزان خطای انسانی می گردد.